აზერბაიჯანსა და უზბეკეთს აქვთ განვითარების მაღალი პოტენციალი თავიანთ რეგიონებში, რაც ორ სახელმწიფოს ერთმანეთთან დაკავშირებულს ხდის, ამბობს ექსპერტი.
ბაქო, 31 ივლისი – Sputnik. უზბეკეთს შეუძლია გამოიყენოს აზერბაიჯანის სატრანზიტო პოტენციალი, რათა უზრუნველყოს თავისი საქონლის სტაბილური ტრანზიტი ევროპული მიმართულებით, რაც უზბეკ მწარმოებლებს საშუალებას მისცემს გაზარდონ წარმოება, მიიჩნევს პოლიტოლოგი ტოფიგ აბასოვი.
შეგახსენებთ, რომ აზერბაიჯანის პრეზიდენტის ილჰამ ალიევის უზბეკეთში მნიშვნელოვანი ვიზიტის დროს ხელი მოეწერა არაერთ მნიშვნელოვან დოკუმენტს, მათ შორის დეკლარაციას სტრატეგიული პარტნიორობის გაღრმავების შესახებ, რომელსაც სახელმწიფოს მეთაურმა უზბეკ კოლეგასთან შავქათ მირზიოევთან მოლაპარაკების შემდეგ უწოდა. ორ ქვეყანას შორის ერთობლივი საქმიანობის საგზაო რუკა“.
გარდა ამისა, ხელი მოეწერა რვა დოკუმენტს: ურთიერთთანამშრომლობის მემორანდუმს შრომისა და სოციალური დაცვის სფეროში; ურთიერთგაგების მემორანდუმი კომუნიკაციებისა და საინფორმაციო-საკომუნიკაციო ტექნოლოგიების სფეროში; შეთანხმება მცენარეთა კარანტინისა და დაცვის სფეროში თანამშრომლობის შესახებ; შეთანხმება სამრეწველო საკუთრების დაცვის სფეროში თანამშრომლობის შესახებ; შეთანხმება საერთაშორისო საგზაო მოძრაობის შესახებ; შეთანხმება სამხედრო თანამშრომლობის შესახებ; შეთანხმება არალეგალური მიგრაციის წინააღმდეგ ბრძოლაში თანამშრომლობის შესახებ; და სამრეწველო თანამშრომლობის შესახებ შეთანხმება.
”ათობით ახალი პროექტი მუშავდება სამთო მრეწველობაში, ნავთობქიმიაში, ფარმაცევტულ მრეწველობაში, სამშენებლო მასალების წარმოებაში, მზა ქსოვილები, საკვები, სამკაულები, მეღვინეობა”, - თქვა მირზიოევმა.
თანამშრომლობის კიდევ ერთი სტრატეგიული სფერო იყო სატრანსპორტო კომუნიკაციების განვითარება. მხარეები შეთანხმდნენ ახალი დერეფნების განვითარებაზე, მულტიმოდალური ტრანსპორტის გაზრდაზე და სატრანსპორტო საწარმოებისთვის ხელსაყრელი პირობების შექმნაზე. ლიდერები ასევე შეთანხმდნენ სამხედრო-ტექნიკურ სფეროში თანამშრომლობის გაღრმავებაზე.
პრეზიდენტები ალიევი და მირზიოევი შეთანხმდნენ მორიგი შეხვედრის ორგანიზებაზე მიმდინარე წლის ნოემბერში სამარყანდში მუღმისა და მაყომის ერთობლივი კონცერტის ფარგლებში ფიზულისა და ნავოის ლექსებზე.
თანამშრომლობა ნავთობისა და გაზის სექტორში
აზერბაიჯანის სახელმწიფო ნავთობკომპანია (SOCAR) და უზბეკნეფტეგაზი შეთანხმდნენ, გააფართოვონ თანამშრომლობა ნავთობისა და გაზის სექტორში შესაბამისი საგზაო რუკაზე ხელმოწერით.
აზერბაიჯანული ნავთობკომპანიის მაშინდელი პრეზიდენტის მოვალეობის შემსრულებელი როვშან ნაჯაფის ტაშკენტში ვიზიტის დროს მხარეებმა განიხილეს ნავთობისა და გაზის სექტორში თანამშრომლობისა და პროექტების ერთობლივი განხორციელების პერსპექტივები.
კომპანიები ასევე შეთანხმდნენ, რომ გაააქტიურონ მუშაობა დუბაიში სავაჭრო სახლის გახსნაზე, რაც ორივე მხარეს საშუალებას მისცემს უფრო აქტიურად შევიდნენ ახალ ბაზრებზე.
შეხვედრის შედეგად გადაწყდა SOCAR-თან გამოცდილების გაზიარება სახელმწიფო-კერძო პარტნიორობის საფუძველზე განახლებადი ენერგიის წარმოების მსხვილი პროექტების მომზადებისა და განხორციელების და შესაბამისი ტენდერების ჩატარების კუთხით.
გარდა ამისა, მხარეებმა აღნიშნეს აზერბაიჯანში ნახშირწყალბადების ერთობლივი კვლევისა და წარმოების პოტენციალი.
კავშირების გაფართოება სოფლის მეურნეობის სფეროში
აზერბაიჯანისა და უზბეკეთის სოფლის მეურნეობის დეპარტამენტებმა ტაშკენტში ხელი მოაწერეს „საგზაო რუკას“ აგროინდუსტრიული კომპლექსის (AIC) სფეროში თანამშრომლობისთვის, თურქულენოვანი სახელმწიფოების ორგანიზაციის სოფლის მეურნეობის მინისტრების პირველი შეხვედრის ფარგლებში.
დოკუმენტი ითვალისწინებს ქვეყნებს შორის გამოცდილების გაცვლას სოფლის მეურნეობის დაზღვევის, აგროინდუსტრიული კომპლექსის დიგიტალიზაციის, სოფლის მეურნეობის სექტორის სახელმწიფო მხარდაჭერის მექანიზმის, აგრეთვე მეურნეობისა და მეურნეობის სფეროში ერთობლივი საწარმოს შექმნის საკითხებში. რიგი სხვა გეგმების განხორციელება.
საჰაერო ხიდი ორ ქვეყანას შორის
25 ივლისიდან, აზერბაიჯანის ავიახაზებმა (AZAL) გაზარდა ყოველკვირეული პირდაპირი ფრენების რაოდენობა ბაქოდან უზბეკეთის დედაქალაქში სამამდე - ორშაბათს, ოთხშაბათს და შაბათს.
სამმხრივი დეკლარაცია
აზერბაიჯანი, უზბეკეთი და თურქეთი გეგმავენ სამმხრივ დეკლარაციას მოაწერონ ხელი. დოკუმენტი სამი ქვეყნის საგარეო საქმეთა, ეკონომიკისა და ტრანსპორტის სამინისტროების ხელმძღვანელთა შეხვედრის მონაწილეებს წარუდგენენ, რომელიც 2 აგვისტოს ტაშკენტში გაიმართება.
შეხვედრაზე აზერბაიჯანს საგარეო საქმეთა მინისტრი ჯეიჰუნ ბაირამოვი, ასევე მთავრობის ეკონომიკური ბლოკის მინისტრები წარადგენენ.
აღსანიშნავია, რომ იანვარ-ივნისში აზერბაიჯანსა და უზბეკეთს შორის სავაჭრო ბრუნვამ 83.7 მილიონი დოლარი შეადგინა.
თანამშრომლობის დამყარება შეესაბამება თანამედროვე რეალობას
პოლიტოლოგი ტოფიგ აბასოვი იხსენებს, რომ უზბეკეთი ცენტრალური აზიის უდიდესი ქვეყანაა მოსახლეობის თვალსაზრისით, ხოლო საბჭოთა წლებში სწორედ ტაშკენტი იყო რეგიონის საკვანძო ქალაქი, რადგან მას ჰქონდა დიდი სამეცნიერო და ტექნიკური პოტენციალი. ფართო კულტურული ფენა.
„ორივე ქვეყანა კარგად იცნობს ერთმანეთს - საბჭოთა დროიდან ჩვენ გვქონდა კარგი, გამამხნევებელი კულტურული და ცივილიზაციური კავშირები, ძმური ურთიერთობები. კულტურის, ისტორიის, რელიგიის საერთოობა - ეს ყველაფერი კვლავ სასარგებლოა ჩვენი თანამშრომლობისთვის“, - განაცხადა აბასოვმა.
მან აღნიშნა, რომ როგორც აზერბაიჯანი არის სამხრეთ კავკასიის რეგიონის მთავარი ქვეყანა, ასევე უზბეკეთი ცენტრალური აზიის რეგიონის მთავარი ქვეყანაა.
„ორივე ქვეყანას აქვს განვითარების მაღალი პოტენციალი, რაც ძალიან გვაახლოებს. აზერბაიჯანიც და უზბეკეთიც შორდებიან რესურსებზე დაფუძნებულ ეკონომიკას ინტელექტუალური, მაღალტექნოლოგიური ეკონომიკისკენ. ჩვენ გვაქვს საერთო პრიორიტეტები და ინტერესები და, რაც მთავარია, ერთმანეთის მხარზე ვგრძნობთ. ჩვენი სოციალურ-ეკონომიკური კომპლექსის თითქმის მთელი ქონება“, - განმარტა პოლიტოლოგმა.
მისი თქმით, თურქეთს, აზერბაიჯანსა და უზბეკეთს შორის თანამშრომლობის დამყარება თანამედროვე ეკონომიკურ რეალობას შეესაბამება: „ანკარა დაინტერესებულია საერთო ბაზრის შექმნით“.
საუბარი არ არის სამხედრო-პოლიტიკური ბლოკის შექმნაზე, პირიქით, იქმნება ახალი ეკონომიკური მექანიზმები უფრო ეფექტური ურთიერთქმედებისთვის, - განაცხადა აბასოვმა და შეახსენა, რომ დღეს აზერბაიჯანი დიდ მნიშვნელობას ანიჭებს ტვირთების გადაზიდვის უზრუნველყოფას.
„ამ მხრივ, ცოდვა იქნება, არ გამოვიყენოთ შესაძლებლობა სარკინიგზო, საავტომობილო და საზღვაო კომუნიკაციების ერთიანი ქსელის შექმნისა და შუა დერეფნის (ტრანსკასპიური საერთაშორისო სატრანსპორტო მარშრუტის) გავლით სტაბილური და უწყვეტი ტვირთების გადაზიდვის დამყარების მიზნით. იკეტება ყველა თურქულ სახელმწიფოზე და გადის აზერბაიჯანისა და თურქეთის გავლით ევროპისკენ“, - ამბობს ექსპერტი.
მისი თქმით, გარანტირებული ხმელეთ-წყლით კომუნიკაციის ხელმისაწვდომობა რეალური უპირატესობაა, რაც უზბეკ მწარმოებლებს დამატებით საექსპორტო შესაძლებლობებს აძლევს და წარმოების გაზრდის საშუალებას იძლევა.