მეცნიერთა აღწერა: ტკბილი კარტოფილი მნიშვნელოვანი კულტურაა მთელ მსოფლიოში, მაგრამ ის დაუცველია სხვადასხვა ვირუსების მიმართ, რამაც შეიძლება გამოიწვიოს მოსავლიანობის მნიშვნელოვანი დაკარგვა. ამ სტატიაში მოცემულია ვირუსების მიმოხილვა, რომლებიც გავლენას ახდენენ ტკბილ კარტოფილზე, მათ გავლენას მოსავლის წარმოებაზე და მათი გავრცელების კონტროლისა და პრევენციის მეთოდებზე. ეს არის არსებითი სახელმძღვანელო ფერმერებისთვის, აგრონომებისთვის, სოფლის მეურნეობის ინჟინრებისთვის, ფერმის მფლობელებისთვის და მეცნიერებისთვის, რომლებიც მუშაობენ სოფლის მეურნეობაში. ტკბილი კარტოფილი მგრძნობიარეა რამდენიმე ვირუსის მიმართ, მათ შორისაა ტკბილი კარტოფილის ბუმბულიანი ჭრელი ვირუსი (SPFMV), ტკბილი კარტოფილის ქლოროზული ტრიუკის ვირუსი (SPCSV) და ტკბილი კარტოფილის რბილი ჭრელი ვირუსი (SPMMV). კარტოფილის საერთაშორისო ცენტრის უახლესი მონაცემებით, ამ ვირუსებმა შეიძლება გამოიწვიოს მოსავლიანობის 80 პროცენტამდე დანაკარგი, თუ სათანადო მართვა არ მოხდება. ისინი ხშირად ვრცელდება მწერებით, როგორიცაა თეთრი ბუზები და ბუგრები, ასევე შეიძლება გადაეცეს ინფიცირებული სარგავი მასალის საშუალებით. ამ ვირუსების გავრცელების თავიდან ასაცილებლად, გადამწყვეტი მნიშვნელობა აქვს დაავადებისგან თავისუფალი სარგავი მასალის გამოყენებას და სათანადო სანიტარული ღონისძიებების განხორციელებას, როგორიცაა ინფიცირებული მცენარეების მოცილება და დასუფთავების ხელსაწყოები გამოყენებას შორის. ფერმერებმა ასევე უნდა გამოიყენონ ინსექტიციდები მწერების პოპულაციის გასაკონტროლებლად, რომლებსაც შეუძლიათ ვირუსების გავრცელება. ტკბილი კარტოფილის ვირუსების მართვის კიდევ ერთი მეთოდია რეზისტენტული ჯიშების გამოყენება. მეცნიერებმა შექმნეს ტკბილი კარტოფილის ჯიშები, რომლებიც მდგრადია ზოგიერთი ყველაზე გავრცელებული ვირუსის მიმართ, როგორიცაა Beauregard ჯიში, რომელიც მდგრადია SPCSV-ის მიმართ. ამ ჯიშების დარგვას შეუძლია შეამციროს ინფექციის რისკი და შეამციროს მოსავლიანობის დაკარგვა. დასასრულს, ვირუსები მნიშვნელოვან საფრთხეს წარმოადგენს ტკბილი კარტოფილის კულტურებისთვის და შეიძლება გამოიწვიოს მნიშვნელოვანი ეკონომიკური ზარალი ფერმერებისთვის. ტკბილი კარტოფილის ვირუსების კონტროლისა და გავრცელების პრევენციის ეფექტური მეთოდებია დაავადებისგან თავისუფალი სარგავი მასალის გამოყენება, კარგი სანიტარული ღონისძიებების განხორციელება, ინსექტიციდების და რეზისტენტული ჯიშების გამოყენება.